De Griekse regering rekt de onderhandelingen met de schuldeisers waarschijnlijk nog een paar dagen, in de hoop een betere deal te sluiten, zegt de Griekse jurist Pavlos Masouros tegenover Z24.

Maandagavond komen de Europese regeringsleiders bijeen in Brussel voor een speciale top over de Griekse kwestie: een overeenkomst met de linkse Syriza-regering over de uitkering van restantleningen van 7,2 miljard euro in ruil voor hervormingen en besparingen.

De witte rook blijft nog even uit, verwacht jurist Pavlos Masouros. Hij promoveerde in 2012 aan de universiteit van Leiden bij Steef Bartman én de huidige Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis.

Masouros werkt tegenwoordig in deeltijd bij de rechtenfaculteit in Leiden en heeft daarnaast een juridisch adviesbureau in Athene, dat hoofdzakelijk Nederlandse bedrijven adviseert die zaken doen in Griekenland.

De 30-jarige Griek verwacht dat de Syriza-regering tot het laatste moment zal onderhandelen om er een voor Griekenland zo gunstig mogelijke deal uit te slepen. “Varoufakis heeft eerder gezegd dat als je een deadline hebt op datum x, je de volledige onderhandelingstijd moet benutten. De finale deadline ligt op 29 juni, de dag voordat Griekenland 1,5 miljard euro moet terugbetalen aan het IMF. Ik verwacht dat een overeenkomst pas tegen die tijd echt rond is.”

Dus het uitblijven van voorstellen met daarin fiscaal houdbare maatregelen waar de crediteuren van Griekenland steeds over klagen, is een tactische keuze van de Griekse onderhandelaars?

"Waarschijnlijk wel. Het uiteindelijke doel blijft een overeenkomst met de schuldeisers van Griekenland. Syriza heeft van de Griekse bevolking een mandaat gekregen om Griekenland in de eurozone te houden."

Maar er is ook steeds sprake van taboes, zoals ingrepen in de pensioenen?

"Dat klopt. Een directe verlaging van pensioenuitkeringen is politiek niet te verkopen voor Syriza. Maar dat ligt anders bij maatregelen die het vroegpensioen beperken. Als daar een duidelijke toezegging van de crediteuren tegenover staat om te kijken naar herstructurering van de Griekse overheidsschuld, is er een basis voor een deal."

Het wordt wel kort dag. Een nieuwe overeenkomst vereist goedkeuring van nationale parlementen in de eurozone. Loopt de Griekse regering niet het risico op een ongeluk, waarbij Griekenland toch uit de eurozone valt?

"De schuldeisers kunnen niet direct dreigen met een Grieks vertrek uit de eurozone. Dat is niet geloofwaardig. Een grexit kan alleen via het Griekse bankensysteem in gang worden gezet. Zelfs als Griekenland op 30 juni het IMF niet terugbetaalt, hangt het ervan af wat de Europese Centrale Bank doet met de noodsteun aan Griekse banken. De ECB zal die niet snel eenzijdig opzeggen, zolang de kans op een deal nog aanwezig is. Ook daar is nog speelruimte. Bovendien verzamelt de Griekse regering cash bij publieke instellingen. Mogelijk komt daar nog een  bedrag uit om het IMF te betalen."

Ook als er een overeenkomst komt tussen Griekenland en zijn schuldeisers, dan heeft Griekenland volgens veel economen nog een groot probleem: de gebrekkige concurrentiekracht van het bedrijfsleven en de bureaucratische obstakels voor ondernemers.

"Als je naar buitenlandse investeerders kijkt, ook Nederlandse bedrijven, dan willen die vooral één ding: voorspelbare belastingen. Dus niet zo zeer extreem lage tarieven voor de winstbelasting, maar een fiscaal klimaat dat niet steeds verandert. Dat schrikt bedrijven af. Wat dit betreft is het sleutelen aan de btw niet gunstig. De belangrijkste taak van de Griekse regering op dit punt is het garanderen van een stabiel, voorspelbaar belastingsysteem."

Hoe zit het met zaken als het starten van een bedrijf in Griekenland?

"Het aantal dagen dat gemiddeld nodig is om een bedrijf te starten is de afgelopen jaren sterk verbeterd. Het probleem zit vooral bij investeringen in vaste activa zoals onroerend goed. Er bestaat bijvoorbeeld veel belangstelling bij buitenlandse bedrijven om in nieuwe hotels te investeren in Griekenland, want het aantal toeristen is de afgelopen jaren ondanks de crisis fors toegenomen. Maar dat gaat vaak erg moeizaam."

Hoezo?

"De Griekse wetgeving geeft rechters veel ruimte om aanvragen voor bouwvergunningen te blokkeren door voorstellen "niet duurzaam" te verklaren. De milieuwetgeving hoeft niet per se minder stringent, maar moet wel preciezer en meer voorspelbaar. Als er meer ruimte komt om te investeren in hotels, liggen er op korte termijn grote mogelijkheden voor verdere groei van de toeristische sector. Die sector is goed voor bijna een kwart van het nationaal inkomen."

Welke kansen ziet u voor Nederlandse ondernemers in Griekenland?

"Er liggen grote mogelijkheden, als de politieke situatie stabiliseert. Onroerendgoedprijzen maar ook aandelen zijn momenteel laag geprijsd. Er zijn ook relatief veel jonge, goedopgeleide Grieken die in Nederland hebben gewoond en die Nederlandse bedrijven kunnen ondersteunen."

Volgens econoom Michalis Haliassos is de braindrain van Grieks talent een groot probleem, maar ook een kans. Wat kan de Syriza-regering doen om te zorgen dat slimme Grieken voor Griekenland kiezen?

"Mijn ervaring is dat veel hoogopgeleide Grieken best naar Griekenland terug willen, als ze de kans zouden hebben. Eén van de dingen die de staat zou moeten doen is het opzetten van een nationale investeringsbank die bijvoorbeeld specifieke steun geeft aan Griekse startups in de hightech en chemie.
De private sector levert daarvoor niet de middelen. Je zult in eerste instantie een vorm van co-financering moeten opzetten om Griekse jonge bedrijven een kans te geven. Daar heeft de regering duidelijke ideeën over. Maar dan moeten de mogelijkheden van de staat niet beknot worden door extreme bezuinigingen op pensioenen en salarissen."

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl